سنجش و مقایسه میزان خردمندی دانش آموزان نوجوان دختر و پسر تیزهوش و عادی

•   آرشیو : نسخه بهار 1401 - جلد دوم
•   کد پذیرش : 11883
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | محمد علی سلمانی اردانی، منصوره شهریاری احمدی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : هدف پژوهش حاضر سنجش و مقایسه خردمندی دانش-آموزان نوجوان دختر و پسر تیزهوش و عادی است. این مطالعه به لحاظ هدف جزء پژوهش های توسعه ای – کاربردی و به لحاظ شیوه گردآوری داده ها از نوع توصیفی- پیمایشی است. جامعه آماری شامل تمامی دانش¬آموزان تیزهوش و عادی دورۀ اول متوسطه شهر اصفهان در سال تحصیلی 98-97 بود. برای نمونه گیری از روش تصادفی خوشه¬ای استفاده شد و تعداد 400 نفر با پرسشنامۀ سنجش میزان خردمندی دانش آموزان نوجوان (WMQ) به صورت انفرادی مورد آزمون قرار گرفتند. داده ها به کمک نرم افزارهای SPSS و AMOS و به روش ضریب همبستگی، تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی تحلیل شدند. نتایج تحلیل نشان داد که شاخص میانگین در گروه تیزهوش بیشترازگروه عادی است و دانش آموزان تیزهوش دختر و پسر، نمره بالاتری در پرسشنامه شاخص های رفتاری خردمندی دارند. عوامل هشت گانه با مقادیر ویژه بالاتر از یک توانسته اند 494/71 درصد از واریانس گویه ها را تبیین کنند. نتایج تحلیل عاملی تأییدی مرتبه نخست نشان داد که شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد. اعتبار پرسشنامه با استفاده از ضریب آلفای کرونباخ 895/0 محاسبه شد. هماهنگی بین عوامل با نمره کل قابل قبول است و شاخص برازش مدل، در سطح مطلوبی قرار دارد که نشان می دهد پرسشنامه برای سنجش خردمندی دانش آموزان از کفایت لازم برخوردار است.
•   لیست منابع : [1] اسعدی، سمانه.، امیری، شعله.، مولوی، حسین.، باقری نوع پرست، خسرو.(1392). معرفی مفهوم خردمندی در روان‌شناسی و کاربردهای آموزشی آن. دو فصلنامه علمی-پژوهشی رویکردهای نوین آموزشی، دوره 8 شماره 2، 1-28.
  [2] اکبری، عباس.، هاشمی، سهیلا.، خبازی کناری، مهدی.(1395). بررسی ویژگی های روانسنجی مقیاس خردمندی. پژوهش نامه روان شناسی مثبت، دوره 2 شماره2، ( پیاپی6)، 33-19.
  [3] جانسون و کریستنسن. (2008). روش پژوهش در علوم تربیتی. ترجمه: علی اکبر خسروی بابادی، کامبیز پوشنه و محرم آقازاده (1391). تهران : انتشارات آییژ.
  [4] جعفری، زهره.، طالع پسند، سیاوش.، رحیمیان بوگر، اسحاق. (1396). ویژگی های روان سنجی مقیاس رشد خرد در دانشجویان. فصلنامه مطالعات اندازه گیری و ارزشیابی آموزشی، دوره 7 شماره17، 79-108.
  [5] درخشان، نوشین.، سیف، علی اکبر.، کیامنش، علی رضا.، احدی، حسن.(1396). ساخت، اعتباریابی، رواسازی و هنجاریابی پرسشنامه انگیزش تحصیلی حالتی. نشریه علمی- پژوهشی آموزشی و ارزشیابی، دوره 10 شماره40، 69-104.
  [6] دلاور، علی(1397). روش تحقیق در روان شناسی و علوم تربیتی. تهران: نشر ویرایش.
  [7] رضائی، محمدجعفر.، نوروزی، رضاعلی.، سیاهی، مجتبی.(1394). غایت شناسی تربیت عقلانی در ساحت فردی از دیدگاه آیت الله جوادی آملی. فصلنامه پژوهش در مسائل تعلیم و تربیت اسلامی، دوره 22 شماره 25، 39-57.
  [8] زارع، حسین.، طالبی، سعید.، صیف، محمدحسین.(1389). آمار استنباطی پیشرفته. تهران: انتشارات پیام نور. ص 206.
  [9] سلمانی اردانی، محمدعلی.، شهریاری احمدی، منصوره.، دوایی، مهدی.(1398). ساخت، استاندارد سازی و هنجاریابی پرسشنامه سنجش میزان خردمندی دانش آموزان نوجوان تیزهوش و عادی، پایان نامه دکتری (منتشرنشده).
  [10] شجاعی، ستاره.، خاموشی، محمد.(۱۳۹۴). بررسی تحلیلی انتقادی تشخیص‌های نادرست دانش‌آموزان تیزهوش و با استعداد. فصلنامه سلامت روان کودک، دوره 2 شماره 3، ۱۱۵-۱۰۵.
  [11] شریفی، حسن پاشا.، شریفی ، نسترن.(1398). اصول روان سنجی و روان آزمایی. تهران: انتشارات رشد.
  [12] عرب زوزنی، مرتضی.، حسنی پور، سهیل.، بایگی، ولی اله.(1393). درک مفهوم آلفای کرونباخ: ضرورتی برای انجام مطالعات و پژوهش های اصیل. مجله ایرانی آموزش در علوم پزشکی، دوره 14شماره9، 832-831.
  [13] عزیزی، لیلا.، فیض آبادی، زهرا.، صالحی، مریم.(1387). تحلیل عاملی اکتشافی و تأییدی پرسشنامه فرسودگی شغلی مزلاچ در کارکنان دانشگاه تهران. مطالعات روان شناختی دانشکده علوم تربیتی و روان شناسی دانشگاه الزهرا س، دوره 4شماره3، 73-91.
  [14] قربانی، رقیه.، خرمایی، فرهاد. (1400). نقش صبر در رابطۀ بین هوش موفق و خردمندی در دانشجویان. روانشناسی دین، 4(1)، 69-82.
  [15] قربانی، رقیه.، خرمایی، فرهاد.(1397). بررسی مدل علی خردمندی: تبیین اثرشخصیت و خودکارآمدی مقابله. پژوهش های روان شناسی، اجتماعی، دوره 8شماره31، 33-50.
  [16] قربانی، رقیه.، خرمایی، فرهاد.(1395). تبیین خردمندی بر اساس هوش موفق و خودکارآمدی مقابله. فصلنامه روانشناسی تحولی، دوره 13شماره49 ، 43-55.
  [17] قربانی، رقیه.، یوسفی، فریده.(1397). رابطۀ ساختاری خلاقیت و خردمندی در گروهی از دانشجویان دانشگاه شیراز. فصلنامه روان شناسی شناختی، دوره 6 شماره1، 51-60.
  [18] کرد نوقابی، رسول.، دلفان بیرانوند، آرزو.، عربلو، زینب.(1394). دیدگاه سالمندان درمورد خرد و مولفه های آن: روان شناسی خرد. مجله روان شناسی پیری، دوره 1 شماره 3، 157-167.
  [19] محمد بیگی، ابوالفضل.، محمدصالحی، نرگس.، علی گل، محمد.(1393). روایی و پایایی ابزارها و روش های مختلف اندازه¬گیری آنها در پژوهش های کاربردی در سلامت. مجله دانشگاه علوم پزشکی رفسنجان، دوره 13 شماره12، 1153-1170.
  [20] معتمدین، آیدین.، حسینی نسب، داود.، علیوندی وفا، مرضیه. (1400). ساخت، رواسازی و پایایی پرسشنامه اختلال لجبازی و نافرمانی و سلوک کودکان پسر مقطع ابتدایی شهر تبریز بر اساس 5DSM. فصلنامه روانشناسی کاربردی، دوره 15شماره 2، 227-248.
  [21] نجاتی فر، سارا.، رحیمی بردنجاتی، سعید.، آقازیارتی، علی.(1400). بررسی رابطه ابعاد خردمندی با سرزندگی تحصیلی و بهزیستی روان شناختی در دانش آموزان دختر تیزهوش. فصلنامه سنجش و پژوهش در مشاوره و روانشناسی، دوره 3 شماره2، 50-59 .
  [22] یوسفی، ناصر.(1391). بررسی شاخص های روان سنجی مقیاس های شیوه سنجش خانوادگی مک مستر. فصلنامه اندازه گیری تربیتی، دوره 3 شماره7، 81-112.
  [23] Ardelt, M., Pridgen, S., & Nutter-Pridgen, K. (2018). The relation between age and three-dimensional wisdom: Variations by wisdom dimensions and education. The Journals of Gerontology: Series B, 73(8), 1339-1349.‏ [Link]
  [24] Brocato, N., Hix, L., & Jayawickreme, E. (2019). Challenges in measuring wisdom-relevant constructs in young adult undergraduate students. Journal of Moral Education, 49(1), 46-70. [Link]
  [25] Dean Webster, J. (2007). Measuring the character strength of wisdom. The International Journal of Aging and Human Development, 65(2), 163-183.‏ [Link]
  [26] Gluck, J. (2018a). New developments in psychological wisdom research: A Growing field of increasing importance. The Journals of Gerontology: Series B, 73(8), 1335-1338. [Link]
  [27] Gluck, J. (2018b). Measuring wisdom: existing approaches, continuing challenges, and new developments. The Journals of Gerontology, 73(8), 1393–1403. [Link]
  [28] Jeste Dilip, V., & Lee Elen, E. (2019). The Emerging empirical science of wisdom: definition, measurement, neurobiology, longevity, and interventions. The International Journal of Aging and Human Development. Harvard Review of Psychiatry. 27(3), 127-140. [Link]
  [29] Levenson, M., Jennings, P. A., Aldwin, C. M., & Shiraishi, R. W. (2005). Self-transcendence: conceptualization and measurement. The International Journal of Aging and Human Development, 60(2), 127-143.‏ [Link]
  [30] Sternberg, R. (2019). Race to samarra: The critical importance of wisdom in the world today. [Link]
  [31] Sternberg, R. (2004). Words to the wise about wisdom?. Human Development. 47(5), 286-289.‏ [Link]
  [32] Staudinger, U., & Gluck, J. (2011). Psychological wisdom research: Commonalities and differences in a growing field. Annual Review of Psychology. 62, 215-241. [Link]
  [33] Staudinger, U. M. (2001). Life reflection: A social-cognitive analysis of life review. Review of General Psychology Special Issue: Auto-bigraphical Memory, 5, 148-160.
  [34] https://journals.sagepub.com/doi/abs/10.1037/1089-2680.5.2.148 ‏
  [35] Vanvoorhis, W., & Betsy, M. (2007). Understanding power and rules of thumb for determining sample sizes. Tutorials in Quantitative Methods for Psychology. 3(2). 43-50.‏ [Link]
  [36] Webster, J. D. (2003). An exploratory analysis of a self-assessed wisdom scale. Journal of -- Adult Development. 10(1), 13-22. [Link]
  [37] Willard, A. K., & Norenzayan, A. (2012). Spiritual but not religious: Cognition, schizotypy, and conversion in alternative beliefs. Cognition, 165, 137-146. [Link]
•   کلمات کلیدی به فارسی : دانش آموزان نوجوان، پرسشنامه خردمندی، تیزهوش، خردمندی، عوامل هشتگانه.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : The aim of this article is the measuring and comparing the wisdom of gifted and normal adolescent male and female students. This article is a part of development-applied research in terms of purpose and descriptive-survey type in terms of data collection method. The statistical population included all gifted and ordinary high school students in Isfahan in the academic year of 1397-98. Cluster random sampling method was used and 400 people were tested individually with a questionnaire to assess the level of wisdom of adolescent students (WMQ). Data were analyzed using Spss and AMOS software using correlation coefficient, heuristic and confirmatory factor analysis. The results of the analysis showed that the mean index in the gifted group is higher than the normal group and gifted male and female students have a higher score in the Wise Behavioral Indices Questionnaire. Eight factors with eigenvalues greater than one were able to explain 71.494% of the variance of items. The results of the first-order confirmatory factor analysis showed that the model fit index is at a desirable level. The reliability of the questionnaire was calculated in terms of Cronbach's alpha coefficient 0.895. The coordination between the factors with the total score is acceptable and the model fit index is at a desirable level, which indicates that the questionnaire is sufficient.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Adolescent students, Wisdom Questionnaire,Gifted, Wisdom, Eight factors
•  صفحات : 97-114
•   دانلود فایل ( 552.82 KB )