بررسی مقایسه‌ای منبع کنترل سلامت، خودکارآمدی و سرسختی روانشناختی بین زنان با تجربه زایمان طبیعی و سزارین

•   آرشیو : نسخه زمستان 1400 - جلد دوم
•   کد پذیرش : 11844
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | زهرا چگنی نژاد، لیلا ترابیان
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : با توجه به روند رو به رشد تقاضا برای زایمان سزارین، به نظر می‌رسد یکی از مهم‌ترین عواملی که می‌تواند بر کاهش سزارین غیرضروری تاثیرگذار باشد؛ عوامل روانشناختی است. بنابراین هدف پژوهش حاضر بررسی مقایسه‌ای منبع کنترل سلامت، خودکارآمدی و سرسختی روانشناختی در بین زنان با تجربه زایمان طبیعی و سزارین می‌باشد. طرح پژوهش حاضر توصیفی از نوع علی مقایسه‌ای است. انتخاب نمونه به روش هدفمند صورت گرفت. از جامعه آماری پژوهش حاضر که شامل زنان با تجربه زایمان طبیعی و سزارین در پنج سال اخیر مراجعه کننده به مرکز بهداشت شهرستان نظرآباد می‌باشد، تعداد90 نفر با روش هدفمند به عنوان نمونه پژوهش حاضر انتخاب شدند. از پرسشنامه کانون کنترل سلامت والستون و همکاران (1978)، خودکارآمدی شرر و همکاران (1982) و سرسختی روانشناختی اهواز (1376) به عنوان ابزار استفاده شد. تجزیه و تحلیل داده‌ها با روش تحلیل واریانس چندمتغیره انجام شد. با توجه به نتایج پژوهش بین دو گروه با تجربه زایمان طبیعی و سزارین از لحاظ ابعاد منبع کنترل و سرسختی روان شناختی تفاوت معنادار آماری وجود دارد. بین دو گروه از لحاظ خودکارآمدی تفاوت معنادار مشاهده نشد. براساس یافته‌های پژوهش جهت کاهش روند رو به رشد سزارین انتخابی می‌توان به متغیرهای روان شناختی موثر تمرکز نمود.
•   لیست منابع : [1] ابراهیمی پور، س.، نخعی، ن (1395). بررسی موانع گسترش زایمان طبیعی و راهکارهای افزایش آن از دیدگاه متخصصین، زنان و ماماها. مجله بهداشت و توسعه. 5(1)، 71-78.
  [2] اکبرزاده، ف.، طلایی, ع.، توسلی, ف.، جلالیانی, س.، طالبی, م.، مدرس‌غروی, م.، اخلاقی، س (1394). بررسی ویژگی‌های روان‌شناختی در زنان با زایمان طبیعی، عمل سزارین انتخابی و اورژانس، مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد. 58(10)، 611-619.
  [3] اکبری سجیرانی، ف.، موسوی، س (1395). مطالعه ابعاد سه گانه بهزیستی (ذهنی، روان‌شناختی و معنوی) در پیش‌بینی ترس از زایمان طبیعی در زنان باردار. مجله بالینی پرستاری و مامایی. 5(3)، 62-72.
  [4] امین الرعایی، م.، آقایی، ا (1397). اثربخشی شناخت درمانی مبتنی بر ذهن آکاهی بر ترس از زایمان در زنان نخست زا. دانش و پژوهش در روانشناسی کاربردی. 74(4)، 56-65.
  [5] بختیاری براتی، س (1376) بررسی رابطه ساده و چندگانه متغیرهای خوداثربخش، عزت‌نفس و خودیابی با عملكرد تحصیلی در دانش آموزان سال سوم نظام جدید شهر اهواز .پایان نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه شهید چمران اهواز.
  [6] بزاز، م.، دهقانی، ف.، وزیری‌یزدی، س (1397). رابطه بین صمیمت با همسر و خودکارآمدی عمومی با افسردگی پس از زایمان در نخستین زایمان در شهرکرد. مجله علمی پژوهشی دانشگاه علوم پزشکی سبزوار. 4(25)، 555-561.
  [7] خجسته، ف.، اشتهاریان، د.، انصاری، ح (1397). بررسی مقایسه مشاوره حضوری و حمایت تلفنی بر خودکارآمدی زایمان زنان نخست‌زا. مجله زنان مامایی و نازایی. 21(9)، 26-34.
  [8] رستمی، س،. موسوی، س.، گلستانه، س (1396). پیش‌بینی درد زایمان براساس سخت‌رویی روان‌شناختی، حمایت اجتماعی و تاب‌آوری در زنان نخست‌زای شهر بوشهر. مجله بالینی پرستاری و مامایی. 6(2)، 36-32.
  [9] رئوفی، س.، خسروی‌زاده، ا.، احدی‌نژاد، ب.، خان محمدی، س.، عارفی، ص.، شهسواری، س.، (1399). تاثیر طرح تحول نظام سلامت بر شاخص‌های زایمان طبیعی و سزارین: تحلیل سری زمانی منطقع در یک بیمارستان خصوصی تهران. مجله زنان، مامائی و نازایی ایران. 23(5). 51-59.
  [10] سعادتی، ش.، مذبوحی، س (1397). پیش‌بینی مسئولیت‌پذیری دانش‎آموزان دختر دوره دوم متوسط براساس خودکارآمدی و هوش معنوی. فصلنامه روانشناسی تربیتی، دانشگاه علامه طباطبایی. 14(48)، 127-145.
  [11] صفاری‌نیا، م.، مهدوی‌زاده، آ (1399). رابطه منبع کنترل و سیستم‌های فعال ساز و بازداری رفتاری یا سلامت عمومی سالمندان ساکن خانه سالمند شهر دبی. مجله دانشگاه علوم توانبخشی و سلامت اجتماعی. 15(1)، 54-67.
  [12] عظیمی، د.، شریعتمدار، آ.، نعیمی، ا (1397). اثربخشی آموزش سرسختی روان شناختی بر خودارآمدی تحصیلی و پذیرش اجتماعی دانش آموزان. فصلنامه روانشناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبایی. 14(47)، 86-102.
  [13] فتح آبادی، ج.، ایزددوست، م.، تقوایی، د.، شلاتی، ب.، صادقی، س (1396). بررسی نقش باورهای سلامت، منبع کنترل سلامت و سبک زندگی سلامت محور در پیش‌بینی احتمال خطر به دیابت. پایش نشریه. 17 (2)، 169-68.
  [14] کرمی‌مقدم، پ.، انتصارفومنی، غ.، حجازی، م (1397). پیش‌بینی خودکارآمدی تحصیلی بر اساس سبک‌های اسناد و سرسختی روانشناختی با میانجیگری خود پنداره تحصیلی در دانش‌آموزان متوسطه دوم شهرستان کنگاور. توسعه آموزش جندی شاپور. 9(475)، 64-77.
  [15] کمالی، ز.، تفضیلی، م.، ابراهیمی، م.، حسینی، م.، ساکی، آ.، ضیایی‌بردبار، م. آلاصابر، م.، محبی‌دهنوی، ز (1397). مقایسه سلامت معنوی و استرس ادراک شده در زنان پره‌اکلامپسی مبتلا و غیر مبتلا به اختلال استرس پس از ضربه. مجله دانشگاه علوم پزشکی مازنداران. 28(169)، 116-128.
  [16] كيامرثي، آ (1376). ساخت و اعتباريابي مقياسي براي سنجش سرسختي روان شناختي و بررسي رابطة آن با تيپ شخصيتي الف، كانون بهار، عزت‌نفس، شكايات جسماني و عملكرد تحصيلي در دانشجويان دختر و پسر دانشگاه آزاد اسلامي واحد اهواز. پايان نامه كارشناسي ارشد.
  [17] مخلوق، م.، بهناز، ش.، آقایوسفی، ع (1399). بررسی مقایسه‌ای هوش هیجانی، سبک دلبستگی و تاب‌آوری در بین نوجوانان متولد شده با دو روش زایمان طبیعی و سزارین. مجله پرستاری و مامایی. 18(1)، 58-68.
  [18] مخولی, م.، عربان, خ.، حسن‌زاده, م.، زمانی، ا.، علویچه، ف (1397). تاثیر اختصاصی‌کردن پیامهای آموزشی بر انتخاب نوع زایمان در زنان باردار: کارآزمایی بالینی. مجله زنان، مامایی و نازایی ایران. 21(10)، 66-76.
  [19] مشیری، ف.، کافی، س (1393). رابطه ویژگی‌های شخصیتی روانشناختی کارکنان اتاق عمل در بیمارستان الزهرای اصفهان. مجله علوم پزشکی رازی. 23(143)، 47-56.
  [20] مصدق‌راد، ع.، اسلامبولچی، ل (1398). آینده پژوهی ترویج زایمان طبیعی در ایران: نامه به سر دبیر. مجله دانشکده پزشکی، علوم پزشکی تهران. 77(4)، 272.
  [21] نادی، ع.، تیموری‌نژاد، م (1396). بررسی اثر مولفه‌های سرسختی روانشناختی با رفتار شهروندی. کنفرانس ملی دستاوردهای نوین جهان در تعلیم و تربیت، روانشناسی، حقوق و مطالعات فرهنگی-اجتماعی. دوره 1.
  [22] نجفی شرج‌آبادی، ف.، کشاورز، پ.، مرادیان، ز (1394). بررسی شیوع زایمان طبیعی و عوامل موثر بر انتخاب آن در زنان شهر بوشهر. مقاله پژوهشی سلامت جامعه. 11(1)، 20-29.
  [23] نیکبخت مقدم، ف.، صادقی اول‌شهر، ه.، امینی، ل.، حقانی، ش (1399). بررسی ارتباط خودکارآمدی و نگرش نسبت به زایمان طبیعی با اضطراب بارداری در زنان نخست‌زا مراجعه کننده به مراکز بهداشتی درمانی منتخب شهریار در سال 1397. مجله پرستاری و مامایی. 18(3)، 210-222.
  [24] Antoin, C., Young. B. K., (2020). Cesarean section one hundred years 1920-2020 the Good, the Bad and the Ugly. Journal of Perinatal Meddicine. https://doi.org/10.1515/jpm-2020-0305.
  [25] Benson, L.T., Deeter, T. E,.(1992). Moderators of therelation between stress and depression in adolescents. Journal of School Counselor; 39(3): 189-94.
  [26] Bendix, E. J., Kroner, H. F., Knudsen, S. P., Bendix, J. M., Molsted, S., (2020) Cross-cultural adaption, translation and reliability tests of the Danish version of the Pregnancy Exercise Self-Efficacy Scale. Sexual & Reproductive Healthcare. 26 (100542).
  [27] Byers, E.,(2005). Relationship Satisfaction And Sexual Satisfaction: A Longitudinal Study Of Individuals In Longterm Relationships. J Sex Res. 33(42): 113–118.
  [28] Clement, S., (2001)., Feb. Psychological aspects of caesarean section. Best Pract Res Clin Obstetric Gynaecol.: 15(1): 26-109.
  [29] Chu, K. H., Chen, A. Ch., Tai, J., Chen, S. F., Yin, L.(2017)., Development and validation of the self-efficacy regarding vaginal birth scale. Journal of obstetric Gyncologic & Neonatal Nursing: 46: 13-21.
  [30] Elnakib, S., Abdol-Tawab, N., Orbay, D., Hassanein, N., (2019). Medical and non-medical reasons for cesarean section delivery in Egypt: a hospital-based retrospective study. BMC Pregnancy and Childbirth. 19: 411.
  [31] Fenaroli, V,. Molgora, S., Dodaro, S., Svelato, A., Gesi, L.,et al. (2019). The childbirth experience: obstetric and psychological predictors in Italian primiparous women. BMC Pregnancy and Childbirth.19: 419.
  [32] Galhardo, A., Cunha, M., Gouveia, J.P., (2013)., Measuring Self-Efficacy with to Deal Infertility: psychometric Properties and Confirmatory Factor Analysis of the Portuguese Version of the Infertility Self-Efficacy Scale. Journal of Research in Nursing & Health; 36: 65-74.
  [33] Guszkowska, M., (2014)., The effect of exercise and childbirth classes on fear of childbirth and locus of labor pain control. Anxiety, Stress & Coping. 27(2): 176.
  [34] Hargi, O., (2005)., &Kim, Y., (2001)., The effects of assertiveness training on enhancing the social skills of adolescents with visual impairments. Humanities and Social Science. 62(4): 13-34.
  [35] IIska, M., Salmeri, A. K., Zaleska, A. K., Banas, E., Gelner, H., Cnota, W., (2021)., Factors associated with fear of childbirth among Polish pregnant women. Scientific Reports.4(11): 5605.
  [36] Kim, J.(2005). Effectiveness of reality therapy program for schizophrenic patients. Journal of Korean Academy, 35(8): 1485-1492.
  [37] Kobasa, S. C., Maddi, S. R., (1977). Existential personality theory and Existential Personality Theories. R Corsini (Peacock, Itasca, IL). 243-276.
  [38] Konno, K,. (2020)., Relationship between stressor, stress reactions and hardiness in Japaness mothers of early neonatal babies: A cross- sectional study. Hapan jornal of Nursing siencel Early viev. 1749-7932.
  [39] Lett, H. S., Blumenthal, J. A., Babyak, M. A., Strauman, T., Robins, C., Sherwood A., (2005). Social support and coronary heart disease: epidemiologic evidence, and implications for treatment. Psychosomatic Medicine. 67: 78-869.
  [40] Littleton, H. L., Breitkopf, C. R., Berenson, A. B., (2007)., May. Correlates of anxiety symptoms during pregnancy and association with perinatal outcomes: a meta-analysis. Am J Obstet Gynecol. 196(5): 32-424.
  [41] Lobel, M. DeLuca, R .S. (2007), Jun. Psychosocial sequelae of cesarean delivrye: review and analysis of their causes and implications. Soc Sci Med. 64(11).
  [42] Lopez, u., Meyer, M., Lores, V., Lselin, C. L., Epiney, M., (2017). Postraumatic stress disorderin parturients delivering by caesarean section and the implication of anaesthesia: a prospective cohort study. Health and Quality of Outcomes. 15(118): 2411
  [43] Mollberg, M. Palet, H., (2020)., Women’s experiences of fear of childbirth: metasynthesis of qualitative studies. J Qual Stud Health Well-being. 15(1): 1704484.
  [44] Preis, H., Lobel, M., Benyamin, Y., (2019). Between Expectancy and Experience: Testing a Model of Chidbirth Satisfaction. JOURNALS SAGE. 43(1).
  [45] Slade, p. Balling,K. Sheen, K. Houghton, G. (2019)., Estabilisssshing a valid
  [46] construct of fear childbirth: finding from in-depth interviews with women and
  [47] midwives. BMC pregnancy and childbirth.19(1): 96.
  [48] Tilden, L. E., Caughey, B. A., Lee, S. C., Emeis, C.,(2018). The Effect of Neonatal
  [49] Childbirth Self-Efficacy on Perinatal Outcomes. J Obsstet Gynecol Neonatal
  [50] Nurs. 64(11): 1024-1049.
  [51] Turk, D. C., & Wilson, H. D., (2010)., Fear of pain as a prognostic factor in chronic pain: conceptual models, assessment, and treatment implications. Current Pain and Headache Reporst,. 14(2): 88-95.
  [52] Wallston, K.A., Wallston, B .S., DeVellis, R., (1978)., Development of the Multidimensional Health Locus of Control (MHLC) Scales. Health Educ Monogr. 6(2): 70-160.
  [53] Wigert, H., Nillsson, Ch., Dencker, A., Begley, C., Jangsten, E., Lundin, C. S.,
  [54] World Health Organization., (2010). international statistical classification of diseases and related health problems. ICD-10, 10th(revision)
•   کلمات کلیدی به فارسی : منبع کنترل سلامت، خودکارآمدی، سرسختی روانشناختی، زایمان طبیعی، سزارین.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : Given the growing demand for cesarean delivery, it seems that one of the most important factors that can reduce unnecessary cesarean section; Psychological factors. Therefore, the aim of this study was to compare the source of health control, self-efficacy and psychological toughness among women experiencing natural childbirth and cesarean section. The present research design is a descriptive comparative causal type. Sample selection was done by purposeful method. From the statistical population of the present study, which includes women with experience of natural childbirth and cesarean section in the last five years referring to Nazarabad city health center, 90 people were selected as a sample of the present study by a purposeful method. The questionnaire of Elston et al.'s Health Control Center (1978), Scherer et al.'s self-efficacy (1982) and Ahvaz psychological hardiness (1997) were used as tools. Data analysis was performed by multivariate analysis of variance. According to the research results, there is a statistically significant difference between the two groups with the experience of normal delivery and cesarean section in terms of control source dimensions and psychological hardiness. There was no significant difference between the two groups in terms of self-efficacy. Based on the research findings, to reduce the growing trend of elective cesarean section, we can focus on effective psychological variables.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : source of health control, self-efficacy, psychological hardiness, natural childbirth, cesarean section
•  صفحات : 117-128
•   دانلود فایل ( 918.89 KB )