تأثیر آموزه‌های مذهبی بر تاب‌آوری تحصیلی و اضطراب امتحان در دانش‌آموزان

•   آرشیو : نسخه بهار1404 - جلد دوم
•   کد پذیرش : 13001
•   موضوع : سایر شاخه های روانشناسی
• نویسنده/گان : | گلاره عسگری، حسن اصلان زاده، نوراله میرزایی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : این پژوهش با تأثیر آموزه‌های مذهبی بر تاب آوری تحصیلی و اضطراب امتحان در دانش آموزان، انجام شد. جامعه آماری تحقيق حاضر را کلیه دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسط شهر جوکار (پایه‌های 7 و 8 و9) می‌باشند که در سال تحصیلی 1403-1404 مشغول به تحصیل تشکیل دادند. نمونه آماری در این پژوهش تعداد 30 دانش‌آموزان دانش‌آموزان دختر دوره اول متوسط شهر جوکار بودند که به روش داوطلبانه از افرادی که مایل به شرکت در این پژوهش بودند، انتخاب شد و به صورت تصادفی از بین 30 دانش‌آموزی که به صورت داوطلبانه انتخاب شدند در دو گروه آزمایش (هر گروه 15 نفر) و گروه کنترل (15 نفر) جای گرفتند. جلسات آموزشی برگرفته از آموزه‌های مذهبی مطرح شده توسط بوالهری و همكاران (1391) با رویكرد اسلامی و محوریت مباحثی شامل خودآگاهی معنوی، مقابله با مشكلات با رویكرد معنوی، امیدواری و توكل، معنای زندگی و بخشش و گذشت در روابط بین فردی، برای گروه آزمایش به مدت 8 جلسه90 دقیقه‌ای در 4 هفته ارائه شد. اضطراب توسط پرسشنامه ابوالقاسمی (‌1374) و تابآوری تحصیلی با استفاده از پرسشنامه ساموئلز (2004)، سنجیده شدند. تحلیل دادهها با استفاده از برنامه SPSS ویرایش 27 نشان دادند که آموزش آموزه‌های مذهبی بر تاب آوری تحصیلی و اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره اول مقطع متوسطه تاثیر دارد. همچنين اندازه اثر نشان مي دهد كه آموزش آموزه‌های مذهبی بيشتر بر اضطراب امتحان دانش آموزان دختر دوره اول مقطع متوسطه موثر بوده و بیشتر می‌تواند اضطراب امتحان آنان را بهبود دهد.
•   لیست منابع : [1] امیرپور، علیرضا (۱۴۰۰). بررسی رابطه اعتقاد به آموزه‌های مذهبی دین اسالم و هوش هیجانی در دانش آموزان مقطع متوسطه دبیرستان‌های اداره آموزش و پرورش منطقه عشایر استان کهگیلویه و بویر احمد. مجله پیشرفت‌های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، ۳۶(۴)، ۱۴۸-۱۳۸.
  [2] امین فر، فائزه (1395). نقش آموزه‌های دینی در تعلیم و تربیت دانش‌آموزان درمدارس. پنجمین کنفرانس بین‌المللی روانشناسی و علوم اجتماعی، تهران.
  [3] ایزدی، مهشید؛ انصاریان، فهیمه؛ مطواعی، مرضیه (۱۳۹۶). رابطه بین جهت¬گیری مذهبی، انگیزش پیشرفت با تاب¬آوری دانش-آموزان متوسط اول شهر تهران. دومین همایش بین‌المللی و چهارمین همایش ملی پژوهش¬های مدیریت و علوم انسانی در ایران، تهران.
  [4] باقرپور، صغری (۱۴۰۰). بررسی اثربخشی آموزه¬های قرآنی و روانشناختی، بر تاب¬آوری دانش¬آموزان. همایش ملی تربیت در زیست بوم جدید، تهران.
  [5] بدلی، مهدی؛ سراجی، فرهاد؛ مهربان، جواد؛ زیبا پرچم، شهین (1393). تأثیر به کارگیری کارپوشه الکترونیکی بر اضطراب امتحان و عزت نفس دانشجویان. فصلنامه روان شناسی تربیتی،‌ ۱۰(۳۲)، ۱۱۴-۹۵.
  [6] براتی، علی؛ وکیلی زارع، امیر، اجاقی، نرگس؛ چملی زاده، مرضیه (1402). بررسی تأثیر تاب‌آوری تحصیلی و سازگاری بر عملکرد تحصیلی دانش‌آموزان. مجله اختلالات جنسی و روانشناختی، 1(1)، 18 – 1.
  [7] پورقانع، پرند (1395). بررسي اضطراب ناشي از امتحان در دانشجويان پرستاري. راهبردهای توسعه در آموزش پزشکی، 1(3)، 9-1.
  [8] ترک، آزاده؛ رخ منفرد، سمن؛ حسین پور، محمدرضا؛ سمیعی، لاله (۱۴۰۲). اثربخشی معنویت درمانی بر میزان تاب¬آوری و نشخوارفکری دانش آموزان. اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی روان شناسی و دین، اردبیل.
  [9] پورکرد، مهدی؛ میردریکوند، فضل¬الله؛ کرمی، امیر (۱۳۹۹). پیش¬بینی تاب¬آوری دانش¬آموزان بر اساس شادکامی، سبک¬های دلبستگی و نگرش مذهبی. مجله سلامتی، معنویت و اخلاق پزشکی، ۷(۲)، ۳۴-۲۷.
  [10] حامدی، سیما (۱۳۹۶). اثربخشی آموزش صبر برافزایش تاب آوری نوجوانان دختر، فصلنامه علوم رفتاری، ۳۱(۳)، ۴۲-۳۱.
  [11] حسینی گیگاسری، سیدمحمد؛ الیانی، محمد؛ فرهمند، پیمان؛ خاکپور شولمی، مهدی (۱۴۰۲). نقص باورهای مذهبی در پیش¬بینی ¬وری روانشناختی دانش¬آموزان پسر مقطع متوسطه اول. اولین همایش بین المللی و دومین همایش ملی روان شناسی و دین، اردبیل.
  [12] خالدیان، محمد ارجمند کرمانی، رویا؛ امینی، پروین (۱۳۹۷).اثربخشی آموزش معنویت با تاکیر بر آموزه¬های دین مبین اسلام بر تاب¬آوری و سازگاری اجتماعی در افراد وابسته به مواد. فصلنامه سلامت اجتماعی و اعتیاد، ۵(۱۸)، ۷۴-۵۷.
  [13] خدایار، دادخدا؛ قائمی، مهدی (۱۳۹۱). نگاهی قرآنی به کارکردهای تربیتی توکل و نقش آن در سلامت معنوی، فصلنامه اخلاق پزشکی، ۶(۲۲)، ۹۱-۵۵.
  [14] رجبی، محمدنوید؛ مرادزاده، فاطمه (1402). بررسی روش‌های آموزش آموزه‌های دینی به دانش‌آموزان. ششمین کنفرانس ملی پژوهش‌های سازمان و مدیریت، تهران.
  [15] رحمانی¬نیا، مهران؛ سیدی، سید محمد عیسی؛ سنگی سیاه سنگ، مهدی (۱۴۰۲). بررسی تاثیر معنویت بر اضطراب امتحان دانش آموزان. سومین همایش بین‌المللی علوم تربیتی، مشاوره، روانشناسی و علوم اجتماعی، همدان.
  [16] رشیدزاده، عبدالله (۱۳۹۹). اثربخشی آموزش برنامه مبتنی بر معنویت وآموزه¬های اسلامی بر اضطراب و تاب آوری تحصیلی دانش آموزان. مسائل کاربردی تعلیم و تربیت اسلامی، ۵(۱)، ۳۴-۷.
  [17] زکی پور، طاهره؛ عبدی، راضیه (۱۴۰۳). بررسی تاثیر باورهای مذهبی بر تاب¬آوری دانش آموزان دختر متوسطه اول ناحیه (۱) شیراز. فصلنامه پژوهش در آموزش معارف و تربیت اسلامی، ۵(۱).
  [18] زینبی، رقیه؛ صالحی، مبین (۱۴۰۱). دینداری و تاب¬آوری: نقش واسطه¬ای امیدواری. مجله روانشناسی و دین، ۱۵(۱)، ۱۴۸-۱۳۱.
  [19] سیف، علی اکبر؛ عیسی بخش، مانیا؛ درتاج، فریبرز\(۱۳۹۷). تأثیر آموزش تنظیم هیجانی بر تاب¬آوری تحصیلی و اضطراب امتحان دانش¬آموزان دختر دبیرستانی منطقه نه تهران. پژوهش در نظام¬های آموزشی، ۹۷(۱)،‌ ۷۸-۶۹.
  [20] شیدایی، اقدم؛ فاطمی پور، حمیدرضا (1396). تاثير آموزش توجه آگاهي بر كاهش اضطراب امتحان دانشجويان. اندیشه و رفتار، 11(45)، 89-67.
  [21] علمدارراوری، ندا (۱۴۰۲). نقش اعتقادات مذهبی بر کاهش اضطراب امتحان دانش آموزان. دومین همایش ملی اخبار روانشناسی رشد و تربیت، بندرعباس.
  [22] قربانی، فاطمه؛ آوازه، آذر؛ قربانی، زهرا (۱۳۹۳). بررسی تاثیر آوای قرآن بر اضطراب امتحان در دانش¬آموزان مقطع راهنمایی شهر زنجان در سال 1390. مجله علمی دانشگاه علوم پزشکی زنجان، ۹۰(۲۲)، ۹۶-۸۹.
  [23] کریمی، محبوبه؛ افلاکی فرد، حسین (۱۳۹۸). مقایسه کمال‌گرایی مثبت و منفی، اهمال‌کاری تحصیلی و سبک‌های مقابله با استرس در دانش‌آموزان متوسطه دوم تیزهوش و عادی شهر مرودشت. فصلنامه علمی دانش انتظامی فارس، ۶(۲۲)، ۱۶۰-۱۴۹.
  [24] محمدکریمی، محسن؛ طالع¬پسند، سیاوش؛ رحیمیان بوگر، اسحاق (۱۴۰۲). اثربخشی آموزش مثبت نگری و راهبردهای مقابله مذهبی بر تاب آوری در دانش آموزان شهر تهران. نشریه مطالعات میان فرهنگی، ۱۸(۵۴).
  [25] مهین رسولی، اعظم؛ میرنسب، میرمحمود؛ بدری، رحیم (۱۳۹۱). بررسی رابطه اسنادهای علی مذهبی و غیرمذهبی با اضطراب امتحان دانش¬آموزان دختر سال سوم دبیرستانهای شهر تبریز. نشریه پژوهش¬ها و مطالعات علوم رفتاری، ۱۱(۴)، ۷۲-۵۴.
  
  [26] Aggarwal, S., Wright, J., Morgan, A., Patton, G., & Reavley, N. (2023). Religiosity and spirituality in the prevention and management of depression and anxiety in young people: a systematic review and meta-analysis. BMC psychiatry, 23(1), 729.
  [27] Ali, M., & Butt, M. M. (2022). Spiritual Well-being, Resilience, and Life Satisfaction in General and Religious Education Institutes. UCP Journal of Humanities & Social Sciences (HEC Recognized-Y Category), 1(01), 57-71.
  [28] Cahyaningrum, K., & Amir, Z. A. (2024). Religiosity and Resilience in First Year and Final Year of Medical Students. KnE Social Sciences, 397-414.
  [29] Cassidy, S. (2015). Resilience Building In Students: The Role Of Academic Self-Efficacy. Frontiers In Psychology, 6, 1781.
  [30] Caton, M. T., & Watters, P. (2023). Spirituality’s effect on academic resilience among race and ethnicity groups. Journal of Religious Education, 71(2), 139-154.
  [31] Delahaij, R., Gaillard, A. W., & van Dam, K. (2010). Hardiness and the response to stressful situations: Investigating mediating processes. Personality and Individual differences, 49(5), 386-390.
  [32] Duraku, Z. H. & Hoxha, L. (2018). Self-Esteem, Study Skills, Self-Concept, Social Support, Psychological Distress, And Coping Mechanism Effects On Test Anxiety And Academic Performance. Health Psychology Open, 5(2), 1–9
  [33] Gutman, L. M., & Schoon, I. (2013). The impact of non-cognitive skills on outcomes for young people. A literature review.
  [34] Imron, I., Mawardi, I., & Şen, A. (2023). The Influence of Spirituality on Academic Engagement through Achievement Motivation and Resilience. International Journal of Islamic Educational Psychology, 4(2), 314-326.
  [35] Martin, A. J., & Marsh, H. W. (2006). Academic resilience and its psychological and educational correlates: A construct validity approach. Psychology in the Schools, 43(3), 267-281.
  [36] Putri, S., & Hardiansyah, E. (2024, February). The Relationship between Religiosity and Academic Stress in Psychology’s Last Semester Students from Muhammadiyah University of Sidoarjo. In Proceedings of the 6th International Seminar on Psychology, ISPsy 2023, 18-19 July 2023, Purwokerto, Central Java, Indonesia.
  [37] Rammouz, I., Lahlou, L., Salehddine, Z., Eloumary, O., Laaraj, H., Ouhamou, M., ... & Boujraf, S. (2023). Religiosity, stress, and depressive symptoms among nursing and medical students during the middle stage of the COVID-19 pandemic: A cross-sectional study in Morocco. Frontiers in psychiatry, 14, 1123356.
  [38] Rojas, L. F. (2015). Factors affecting academic resilience in middle school students: A case study. Gist: Education and Learning Research Journal, (11), 63-78.
  [39] Sajodin, M. K., Wilandika, A., Kep, M., & Atikah, A. (2023). The Relationship Between Religious Coping and Academic Resilience in Nursing Students. Med J Malaysia, 78(4), 501.
  [40] Sarason, I.G., & Sarason, B.R. (2019). Test Anxiety. Boston, MA: Springer.
  [41] Sista, T. R., Putranto, W., & Darda, A. (2021). The Influence of Religiosity on the Resilience of Class 1 Students Intensive at the Darussalam Gontor Ponorogo Modern Islamic Boarding School. In 1st International Conference Of Education, Social And Humanities (INCESH 2021) (pp. 401-410). Atlantis Press.
  [42] Smith, L., Webber, R., & DeFrain, J. (2013). Spiritual well-being and its relationship to resilience in young people: A mixed methods case study. Sage Open, 3(2), 2158244013485582.
  [43] Velaei, K., Shayan, R. G., Khezerloo, D., Ghaziani, M. F., & Sajjadian, F. (2024). The Evaluation of the Relationship Between Spiritual Well-Being and Anxiety in Paramedical Students of Tabriz University. Qeios.
  [44] Yang, K. P., & Mao, X. Y. (2007). A study of nurses’ spiritual intelligence: A cross-sectional questionnaire survey. International journal of nursing studies, 44(6), 999-1010.
•   کلمات کلیدی به فارسی : آموزه‌های مذهبی، تاب‌آوری تحصیلی، اضطراب امتحان.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : This study was conducted on the effect of religious teachings on academic resilience and test anxiety in students. The statistical population of the present study is all female students in the first year of middle school in Jokar city (grades 7, 8, and 9) who were studying in the academic year 1403-1404. The statistical sample in this study was 30 female students in the first year of middle school in Jokar city who were selected voluntarily from those who wanted to participate in this study and were randomly placed in two experimental groups (15 students in each group) and control group (15 students). Educational sessions based on religious teachings proposed by Bawlaheri et al. (2012) with an Islamic approach and focusing on topics including spiritual self-awareness, coping with problems with a spiritual approach, hope and trust, the meaning of life, and forgiveness and forgiveness in interpersonal relationships were provided to the experimental group for 8 90-minute sessions over 4 weeks. Anxiety was measured using the Abolghasemi questionnaire (1995) and academic resilience using the Samuels questionnaire (2004). Data analysis using SPSS version 27 showed that teaching religious teachings has an effect on academic resilience and test anxiety of female first-year secondary school students. Also, the effect size shows that teaching religious teachings is more effective on test anxiety of female first-year secondary school students and can improve their test anxiety more.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Religious teachings, academic resilience, test anxiety
•  صفحات : 1-18
•   دانلود فایل ( 563.08 KB )