پیش بینی انعطاف‌پذیری شناختی دانشجویان بر اساس کمالگرایی و واکنش پذیری هیجانی: نقش واسطه ای باورهای فراشناختی

•   آرشیو : نسخه پاییز 1404
•   کد پذیرش : 14156
•   موضوع : سایر شاخه ها
• نویسنده/گان : | سیده الناز رحمانی، سحر صوفی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : هدف پژوهش حاضر تبیین نقش واسطه ای باورهای فراشناختی در پیش بینی انعطاف‌پذیری شناختی دانشجویان بر اساس کمالگرایی و واکنش پذیری هیجانی بود. پژوهش حاضر توصیفی از نوع همبستگی بود. جامعه پژوهش حاضر متشکل از کلیه دانشجویان شاغل به تحصیل در مقطع کارشناسی دانشگاه دانش البرز در سال تحصیلی 1403-1404 بود. نمونه آماری متشکل از 200 دانشجو به تفکیک 130 زن و 70 مرد در رشته‌های مهندسی پزشکی، روانشناسی، زیست‌شناسی بود. داده‌ها با استفاده از روش مدل یابی معادلات ساختاری تحلیل شدند. نتایج نشان داد که کمال‌گرایی، واکنش پذیری شناختی، و باورهای شناختی با انعطاف‌پذیری شناختی دانشجویان رابطه مستقیم دارد. انعطاف‌پذیری شناختی از طریق واسطه‌مندی باورهای فراشناختی برکمال‌گرایی دانشجویان به شکل غیرمستقیم تاثیر داشته و انعطاف‌پذیری شناختی از طریق واسطه‌مندی باورهای فراشناختی بر واکنش پذیری هیجانی تاثیر غیر مستقیم دارد. یافته‌های پژوهش نشان داد که انعطاف‌پذیری شناختی یک متغیر بنیادین و زیرساختی در نظم‌بخشی سایر ویژگی‌های روان‌شناختی مانند کمال‌گرایی و واکنش‌پذیری هیجانی است، این موضوع می‌تواند در طراحی مداخلات روان‌شناختی، به‌ویژه در حیطه آموزش مهارت‌های تفکر، تنظیم هیجان و کاهش کمال‌گرایی، مورد توجه قرار گیرد.
•   لیست منابع : [1] ایمانی،مهدی. (1395). بررسی ساختار عاملی پرسشنامه انعطاف پذیری روانشناختی در دانشجویان. مجله‌ی مطالعات آموزش و یادگیری، 8(1):181- 162.
  [2] بهارشانجانی، ثمین؛ نظربلند، ندا و فلاح زاده، هاجر (1401). مقاله پژوهشی مقایسه واکنش‌پذیری هیجانی و نظریه ذهن دختران بر اساس سبک‌های ابراز گری هیجانی مادران. فصلنامة علمی - پژوهشی روان‌شناسی کاربردی، دورة 16، شماره 4(64)، زمستان 1401، 34-11.
  [3] بهشتیان، محمد و روزبهانی، مرتضی. (1395). پیش‌بینی اضطراب اجتماعی بر اساس سبک دلبستگی و نیازهای بنیادی روانشناختی. مجله پؤوهش‌های روانشناسی اجتماعی ،6(24):33 – 17.
  [4] جعفری، مهدی، حسینی، سارا، رضایی، فاطمه. (۱۳۹۴). بررسی ابعاد کمال‌گرایی و ارتباط آن با اضطراب اجتماعی در دانشجویان. پژوهش‌های روانشناسی کاربردی ایران, 6(2), 45-60.
  [5] زرین‌کوب، مهدی. (۱۳۷۲). ریشه‌های روانشناختی کمال‌گرایی. مجله علوم رفتاری, 4(1), 12-28.
  [6] سلطانی، مینا. (۱۳۹۷). تأثیر سبک‌های فرزندپروری بر کمال‌گرایی نوجوانان. مجله علوم تربیتی ایران, 10(2), 89-102.
  [7] صالح زاده پروین ،شکری امید،فتح آبادی جلیل. (1396). سبک زندگی تحصیلی سلامت محور: ایده‌ای نو ظهور در روانشناسی سلامت تحصیلی .فصلنامه روان شناسی تربیتی دانشگاه علامه طباطبائی، 13(46): 30-1.
  [8] فاضلی، مژگان؛ احتشام زاده هاشمی شیخ شبانی، سیداسماعیل (1393). اثربخشی درمان شناختی ـ رفتاري بر انعطاف پذیري شناختی افراد افسرده. اندیشه و رفتار، دوره نهم، شماره 34.
  [9] کریمی، رضا، رضایی، محمد، کاشانی، امیر. (۱۳۹۶). نقش کمال‌گرایی در پیش‌بینی سلامت روان دانشجویان. مجله روانشناسی بالینی ایران, 12(1) , 23-38.
  [10] کهندانی، مهدیه، ابوالمعالی الحسینی، خدیجه. (۱۳۹۶). ساختار عاملی و ویژگی‌های روان‌سنجی نسخه فارسی پرسشنامه‌ی انعطاف‌پذیری شناختی دنیس، وندروال و جیلون. فصلنامه علمی روش‌ها و مدل‌های روانشناختی، ۸(۲۹)، ۷۰-۵۳.
  [11] محمدی، فاطمه. (۱۳۸۵). مطالعه رابطه کمال‌گرایی و افسردگی در دانش‌آموزان. پایان‌نامه کارشناسی ارشد، دانشگاه تهران.
  [12] موسوی، حسن، افشاری، مریم، جعفری، علی. (۱۳۹۹). کمال‌گرایی سازنده و مخرب: مروری بر نظریه‌ها و پژوهش‌های اخیر. مجله روانشناسی نوین, 15(3), 101-117.
  [13] معتمدیگانه، نگین؛ شکری، امید (1391). آزمون روانسنجی سیاهه شناختارهای کمالگرایی چند بعدی. روان‌شناسی تحولی (روان‌شناسان ایرانی)، ۹(۳۸)، ۹۰-۸۱.
  [14] مقبلی هنزائی، معصومه. زنجانی، زهرا و امیدی، عبدالله (۱۳۹۹). بررسی ویژگی‌های روانسنجی نسخه فارسی مقیاس واکنش‌پذیری هیجانی در دانشجویان. مجله دانشگاه علوم پزشکی جیرفت. ۷(۱).۳۱۲-۳۰۲.
  [15] نجفی، محمد. (۱۳۹۸). تأثیر کمال‌گرایی بر سلامت روان: رویکردی چندبعدی. فصلنامه روانشناسی شناختی, 7(4), 55-72.
  
  [16] Arnsten, A. F. T. (2009). Stress signalling pathways that impair prefrontal cortex structure and function. Nature Reviews Neuroscience, 10(6), 410–422. https://doi.org/10.1038/nrn2648
  [17] Best, J. R., & Miller, P. H. (2010). A developmental perspective on executive function. Child Development, 81(6), 1641–1660. https://doi.org/10.1111/j.1467-8624.2010.01499.x
  [18] Bialystok, E. (2009). Bilingualism: The good, the bad, and the indifferent. Bilingualism: Language and Cognition, 12(1), 3–11. https://doi.org/10.1017/S1366728908003477
  [19] Blair, C., & Raver, C. C. (2015). School readiness and self-regulation: A developmental psychobiological approach. Annual Review of Psychology, 66, 711–731. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-010814-015221
  [20] Braver, T. S. (2012). The variable nature of cognitive control: A dual mechanisms framework. Trends in Cognitive Sciences, 16(2), 106–113. https://doi.org/10.1016/j.tics.2011.12.010
  [21] Cools, R. (2006). Dopaminergic modulation of cognitive function-implications for L-DOPA treatment in Parkinson's disease. Neuroscience & Biobehavioral Reviews, 30(1), 1–23. https://doi.org/10.1016/j.neubiorev.2005.03.024
  [22] Diamond, A. (2013). Executive functions. Annual Review of Psychology, 64, 135-168. https://doi.org/10.1146/annurev-psych-113011-143750
  [23] Davidson, R. J., et al. (2000). Neural basis of flexible cognitive control. Journal of Cognitive Neuroscience, 12(2), 200-213.
  [24] Gross, J. J. (1998). The emerging field of emotion regulation: An integrative review. Review of General Psychology, 2(3), 271-299.
  [25] Hewitt, P. L., & Flett, G. L. (1991). Perfectionism in the self and social contexts: conceptualization, assessment, and association with psychopathology. Journal of Personality and Social Psychology, 60(3), 456-470.
  [26] Karbach, J., & Verhaeghen, P. (2014). Making working memory work: A meta-analysis of executive-control and working memory training in older adults. Psychological Science, 25(11), 2027–2037. https://doi.org/10.1177/0956797614548725
  [27] Miller, E. K., & Cohen, J. D. (2001). An integrative theory of prefrontal cortex function. Annual Review of Neuroscience, 24, 167–202. https://doi.org/10.1146/annurev.neuro.24.1.167
  [28] Salthouse, T. A. (1996). The processing-speed theory of adult age differences in cognition. Psychological Review, 103(3), 403-428. https://doi.org/10.1037/0033-295X.103.3.403
  [29] Scott, W. A. (2017). Cognitive flexibility: Theory, measurement, and applied perspectives. In Handbook of cognitive flexibility (pp. 1–25). Springer.
  [30] Wells, A. (1994). A multi-dimensional measure of worry: development and preliminary validation of the Meta-Cognitions Questionnaire. Behaviour Research and Therapy, 32(8), 871-880
  [31] Wells, A., & Cartwright-Hatton, S. (2004). A short form of the metacognitions questionnaire: Properties of the MCQ-30. Behaviour Research and Therapy, 42(4), 385-396. https://doi.org/10.1016/S0005-7967(03)00147-5
•   کلمات کلیدی به فارسی : انعطاف‌پذیری شناختی، کمال‌گرایی، باورهای فراشناختی، واکنش پذیری هیجانی، دانشجویان
•   چکیده مقاله به انگلیسی : The aim of the present study was to explain the mediating role of metacognitive beliefs in predicting students’ cognitive flexibility based on perfectionism and emotional reactivity. This was a descriptive-correlational study. The statistical population included all undergraduate students enrolled at Danesh-e- Alborz University during the 2024–2025 academic year. A sample of 200 students—130 females and 70 males—was selected from majors including biomedical engineering, psychology, and biology. Data were analyzed using structural equation modeling (SEM). The results indicated that perfectionism, emotional reactivity, and metacognitive beliefs had a direct relationship with cognitive flexibility. Furthermore, cognitive flexibility was indirectly influenced by perfectionism and emotional reactivity through the mediating role of metacognitive beliefs. The findings suggest that cognitive flexibility is a foundational psychological construct that regulates other traits such as perfectionism and emotional reactivity. This highlights the importance of cognitive flexibility in the design of psychological interventions, particularly those aimed at improving thinking skills, emotion regulation, and reducing perfectionistic tendencies.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Cognitive Flexibility, Perfectionism, Metacognitive Beliefs, Emotional Reactivity, University Students
•  صفحات : 21-30
•   دانلود فایل ( 540.63 KB )