اثربخشی طرح‌واره درمانی بر امیدواری و روابط بین فردی در افراد دارای اختلال هویت جنسی

•   آرشیو : نسخه تابستان 1404 - جلد اول
•   کد پذیرش : 14128
•   موضوع : سایر شاخه های روانشناسی
• نویسنده/گان : | آزاده نصیری، علی‌رضا تقوائی
•   زبان : فارسی
•   نوع مقاله : پژوهشی
•   چکیده مقاله به فارسی : ‎ هدف از این پژوهش بررسی اثربخشی طرح‌واره درمانی بر امیدواری و روابط بین فردی در افراد دارای اختلال هویت جنسی بود. جامعه آماری پژوهش شامل کلیه افراد دارای اختلال هویت جنسی شهر اصفهان در سه ماهه سوم سال 1403 بود. نمونه پژوهش شامل 30 نفر بود که به روش هدفمند از میان افراد در دسترس به صورت تصادفی انتخاب و در دو گروه آزمایش و کنترل گمارده شدند. پرسش‌نامه‌های استفاده شده در این پژوهش شامل پرسش‌نامه امیدواری اشنایدر (1991) و پرسش‌نامه مهارت‌های بین فردی ماتسون (1983) بوده است. به منظور تجزیه و تحلیل داده‌های پژوهش حاضر از نرم‌افزار آماری SPSS نسخه 26 بهره گرفته شد. در سطح توصیفی با استفاده از شاخص‌های آمار توصیفی از قبیل میانگین و انحراف معیار به ترسیم ویژگی‌های نمونه پژوهشی حاضر پرداخته شد و برای سنجش اثربخشی متغیر مستقل بر متغیرهای وابسته از آزمون آنالیز کوواریانس بهره گرفته شد. نتایج حاکی از آن است که طرح‌واره درمانی بر امیدواری و روابط بین فردی در افراد دارای اختلال هویت جنسی اثربخش است. طرح‌واره درمانی بر بهبود امیدواری با مجذور اتای 18/0 (002/0p-value=) و بهبود روابط بین فردی با مجذور اتای 12/0 (015/0p-value=) با درجه اطمینان 95 درصد اثربخشی معنادار داشته است.
•   لیست منابع : [1] اسدی، فروغ؛ خدابخش پیرکلانی، روشنک و مهری نژاد، سید ابوالقاسم . (1401). نقش خودتنظیمی هیجانی، مکانیزم‌های دفاعی و خودشناسی انسجامی در پیش‌بینی کیفیت روابط بین فردی دانشجویان. فصلنامه پژوهش های نوین روانشناختی، 17(67)، 1-11.
  [2] اوجاقلو، سارا؛ قدرتی، سیما و وطن خواه، حمیدرضا. (1401). اثربخشی طرحواره درمانی بر احساس تنهایی و ناگویی هیجانی زوجین دارای تعارض. رویکردی نو بر آموزش کودکان، 4(3)، 109-122.
  [3] آزادی، فاطمه؛ آزاد یکتا، مهرناز؛ ذبیحی، رزیتا. (1401). اثربخشی طرح‌واره درمانی بر افکار ناکارآمد و امیدواری در دانشجویان دختر خوابگاهی. روان‌شناسی فرهنگی زن، 14(53)، 57-70.
  [4] چارستاد، حسین؛ عظیمی، رحمت¬الله؛ موسوی نیک، مریم. (1401). اثربخشی طرحواره درمانی بر سرمایه روان شناختی و خود تنظیمی هیجانی در زوجین نابارور. مطالعات و تحقیقات در علوم رفتاری، 4(10)، 57-67.
  [5] شریعت، مهسا و طباطبایی نژاد، فاطمه سادات. (1401). اثربخشی طرحواره درمانی بر تنظیم هیجان و سازگاری اجتماعی دانشجویان دارای اضطراب اجتماعی. مطالعات روانشناسی و علوم تربیتی، 8(1)، 44-56.
  [6] شهاب، آذرمیدخت؛ احدی، حسن؛ جمهری، فرهاد و کراسکیان موجمباری، آدیس. (1400). اثربخشی درمان گروهی طرحواره‏های هیجانی بر امیدواری بیماران مبتلا به ام اس. مجله دانشکده پزشکی دانشگاه علوم پزشکی مشهد، 64(6)، 4301-4311.
  [7] عیسی زاده، فاطمه؛ حیدری، شیما؛ آقاجان بگلو، سوسن و صفاری نیا، مجید. (1399). بررسی اثربخشی طرحواره درمانی بر بهبود سازگاری اجتماعی و سرمایه روانشناختی در افراد دارای اختلال هویت جنسی (ترنس سکشوال). پژوهش¬های روانشناسی اجتماعی، 10(37)، 13-28.
  [8] فولادیان، مجید و برادران کاشانی، زهرا. (1399). بررسی کیفیت زندگی بیماران اختلال هویت جنسیتی بعد از تغییر جنسیت. بررسی مسائل اجتماعی ایران، 11(1)، 365-392.
  [9] گل¬ آوری، ماندانا و خیاطان، فلور. (1401). اثربخشی طرحواره درمانی بر تحمل ابهام و تاب آوری مادران کودکان مبتلا به اختلال نقص توجه بیش فعالی. روانشناسی بالینی و شخصیت، 20(1)، 125-138.
  [10] منجمی زاده، امیر. (۱۳۹۱). بررسی رابطه بین مهارت¬های ارتباطی بین فردی و میزان پذیرش اجتماعی دانشجویان دانشگاه پیام نور خوراسگان. پایانامه کارشناسی، گروه علوم اجتماعی دانشگاه پیام نور مرکز خوراسگان، اصفهان.
  [11] میرباقری، سیدرضا؛ خسروی، صدراله و اکرمی، مجید. (1401). بررسی اثربخشی طرحواره درمانی گروهی بر اضطراب مرگ و آشفتگی هیجانی بیماران مبتلا به سرطان سینه. مجله روانشناسی و روانپزشکی شناخت، ۹(۵)، ۱۶-28.
  [12] نصیری، علی؛ شریفی، طیبه؛ غضنفری، احمد و چرامی، مریم . (1400). مقایسة اثربخشی طرح‌واره‌درمانی و واقعیت‌درمانی بر سرمایة روان‌شناختی مربیان پیش‌دبستانی. فصلنامه روان‌شناسی کاربردی، 15(3)، 536-511.
  [13] نوری، فاطمه و علی مردانی، فرزانه. (1401). اثربخشی طرحواره درمانی در افزایش تاب آوری، سلامت روان و کیفیت زندگی زنان سرپرست خانوار. ماهنامه پیشرفت های نوین در روانشناسی، علوم تربیتی و آموزش و پرورش، 5(53)، 174-189.
  
  [14] Abreu, R. L., Martin, J. A., Hainsworth, S., Toomey, R. B., Vázquez, A. L., & Gattamorta, K. A. (2024). Radical hope in parents of transgender and gender diverse youth in the United States. Journal of family psychology.
  [15] Bachmann, C. J., Golub, Y., Holstiege, J., & Hoffmann, F. (2024). Gender Identity Disorders Among Young People in Germany: Prevalence and Trends, 2013–2022: An Analysis of Nationwide Routine Insurance Data. Deutsches Ärzteblatt International, 121(11), 370.
  [16] Bachrach, N., Rijkeboer, M. M., Arntz, A., & Huntjens, R. J. (2023). Schema therapy for Dissociative Identity Disorder: a case report. Frontiers in psychiatry, 14, 1151872.
  [17] HabibiManesh, H., Abjadian, N., Zeinali, F., Tork, A., & Gharaei, M. (2024). The Effectiveness of Schema Therapy on Emotional Inhibition and Response to Stress in Young Girls with Symptoms of Generalized Anxiety Disorder. Iranian Journal of Educational Research, 3(1), 27-44.
  [18] Lelutiu-Weinberger, C., Pachankis, J. E., Filimon, M., Dogaru, B., Braila, P., Ichim, S., ... & Pruneau, C. (2023). A first intervention to support the mental health of transgender individuals in Eastern Europe. European Journal of Public Health, 33(Supplement_2), ckad160-756.
  [19] Lopez, S. J., Pedrotti, J. T., & Snyder, C. R. (2018). Positive psychology: The scientific and practical explorations of human strengths. Sage publications.
  [20] Matson, J. L., Rotatori, A. F., & Helsel, W. J. (1983). Development of a rating scale to measure social skills in children: The Matson Evaluation of Social Skills with Youngsters (MESSY). Behaviour Research and therapy, 21(4), 335-340.
  [21] Motabi F, Fati L. (2023). Schema Therapy Protocol, Tehran: Beh Nashr.
  [22] Omrani, S. A., Kamran, A. T., Salehi, M., & Dehghanipour, N. (2022). The Effectiveness of Emotional Schema Therapy on the Psychological, Emotional and Social Well-Being of Women in Persistent Complex Bereavement Disorder. Military Psychology, 13(50), 147-165.
  [23] Peeters, N., van Passel, B., & Krans, J. (2022). The effectiveness of schema therapy for patients with anxiety disorders, OCD, or PTSD: A systematic review and research agenda. British Journal of Clinical Psychology, 61(3), 579-597.
  [24] Radford, G., Byrne, J. E., Staiger, P. K., & Karantzas, G. C. (2024). Unmet needs, minority stress and mental health outcomes among transgender individuals: The mediating role of schema domains. Clinical Psychology & Psychotherapy, 31(3), e2983.
  [25] Renner, F., Arntz, A., Leeuw, I., & Huibers, M. (2020). Treatment for chronic depression using schema therapy. Clinical Psychology: Science and Practice, 20(2), 166.
  [26] Shiri, Z., Hosseininik, S. S., & Mahmoodi, A. (2023). Comparing the Effectiveness of Reality Therapy and Group Schema Therapy on Interpersonal Communication Skills of Patients with Gender Identity Disorder. Razi Journal of Medical Sciences, 30(7), 1-10.
•   کلمات کلیدی به فارسی : امیدواری، روابط بین فردی، اختلال هویت جنسی، طرح‌واره درمانی.
•   چکیده مقاله به انگلیسی : The purpose of this research was to investigate the effectiveness of schema therapy on hope and interpersonal relationships in people with gender identity disorder. The statistical population of the research included all people with gender identity disorder in the city of Isfahan in the third quarter of 1402. The research sample consisted of 30 people who were randomly selected among the available people in a purposeful way and assigned to two experimental and control groups. The questionnaires used in this research were Schneider's Hope Questionnaire (1991) and Mattson's Interpersonal Skills Questionnaire (1983). In order to analyze the data of this research, SPSS 26 statistical software was used. At the descriptive level, the characteristics of the current research sample were drawn using descriptive statistics indicators such as mean and standard deviation, and analysis of covariance was used to measure the effectiveness of the independent variable on the dependent variables. The results showed that schema therapy is effective on hope and interpersonal relationships in people with gender identity disorder. Schema therapy reduces the improving hope with an eta square of 0.18 (p-value=0.002) and improving interpersonal relationships with an eta square of 0.12 (p-value=0.015) has had significant effectiveness.
•   کلمات کلیدی به انگلیسی : Hope, Interpresonal Relationships, Gender Identity Disorder, Schema Therapy
•  صفحات : 77-87
•   دانلود فایل ( 754.87 KB )